Hoeselt Vrugger   |     Contact   |     Zoeken
 
 

 

Voorvaderen

Pierre Merry, of hoe de eerste doornkapper toevallig een Franse dragonder was...

Tussen 1756 en 1763 vochten Pruisen en Oostenrijk een Zevenjarige Oorlog uit. Beide landen hadden bondgenoten. Frankrijk was één van de bondgenoten van Oostenrijk en Hannover vocht aan de kant van Pruisen.
Herhaaldelijk zijn in die periode doortrekkende Franse soldaten ingekwartierd in Hoeselt en omgeving. Zo bracht een regiment dragonders uit Roussillon de winter 1761-1762 door in onze contreien. De troepen vertrokken pas op 12 mei.

een kleine negen maanden later...
Op 12 januari 1763 is in Hoeselt de kleine Petrus Meijers gedoopt, de natuurlijke zoon van Lucia Meijers. De pastoor noteerde in het doopregister dat Lucia verklaard had dat de kleine Petrus verwekt was door Petrus Merry, een Franse dragonder uit het regiment van Roussillon. Lucia had die verklaring vermoedelijk afgelegd onder druk van omstandigheden: de beëdigde vroedvrouw mocht, in opdracht van de pastoor, pas verloskundige hulp verlenen nadat de ongehuwde moeder de naam van de vader had prijsgegeven.

de vader
Pierre Merry werd in het begin van de jaren 1730 geboren in Saint-Aigulin, Frankrijk. Dit is, naast de aantekening in het doopregister, de enige informatie die er over zijn herkomst te vinden is.

Lucia
Lucia werd gedoopt op 13 maart 1729. Zij was het oudste kind, en de enige dochter, van Jan Meijers en Cornelia-Aldegondis Wirix. Het gezin Meijers woonde in het Gansteren en kende heelwat tegenslag: in 1740 stierf de vader, in 1745 het jongste zoontje, in mei 1747 de moeder. In de zomer van 1761 sneuvelde Lucia's broer Gilis. Hij was soldaat in de compagnie van graaf de Renesse en werd gedood door de Hannoverse troepen.
Niet lang nadat de droeve tijding van Gilis' dood Hoeselt bereikte sloegen de Franse troepen er hun winterkwartier op... en ze bleven tot in de lente van 1762. Lucia ontmoette Pierre. Zeker in de laatste maanden voor zijn vertrek hebben ze elkaar gekend en bekend.
In 1763 was Lucia dagloonster. Ze woonde in bij het gezin van Henricus Vandebosch. De woning lag in het Dorp, tegenover de kerk. In hetzelfde pand had ook koster Willem Voncken zijn thuis.

zoals in een sprookje
Na de oorlog keerde Pierre terug naar Hoeselt. En hij bleef! Op 3 maart 1765 trouwden Pierre en Lucia. De kleine Petrus Meijers werd gewettigd door het huwelijk en ging voortaan door het leven als Pierre Merry junior.

werk
Pierre Merry sprak Frans, kon schrijven en was bereid de handen uit de mouwen te steken. Alleszins pluspunten voor een werkzoekende. De gemeente Hoeselt sloot een contract met soldaat Merry: ze nam hem in dienst met een duidelijke taakomschrijving en kende hem een jaarloon toe van 120 gulden Brabants. Zijn taak bestond erin de vreemde bedelaars weg te jagen (die functie noemde men bedeljager), de sporen en gaten in de wegen dicht te gooien, en toe te zien dat de bomen van de gemeente niet beschadigd werden. Die laatste omschrijving betekent dat Pierre toezicht hield op de poterijen van de gemeente.
In deze poterijen kweekte de gemeente bomen en schaarhout, hoofdzakelijk met de bedoeling om het hout dat ervan voortkwam te gebruiken bij het herstel van de wegen. Het onderhout van deze poterijen bestond uit meidoorn, sleedoorn, en ander stekend en krassend struikgewas, dat uitstekend geschikt was om er mutsaarden van te maken. Hiermee konden dan de gaten in de wegen gedicht worden. Dit was zijn belangrijkste taak. Een Fransman die in Hoeselt kwam doornen kappen!
Daarnaast kreeg hij ook andere, apart betaalde, gemeenteklussen toegeschoven, zoals bijvoorbeeld het witten van de kapelanij. In de loop der jaren werd Pierre bevorderd tot gemeentebode en gerechtsdienaar.

minder rozengeur en maneschijn...
Pierre en Lucia woonden tot 1778 in het centrum, tegenover de kerk. In 1778 verhuisden ze naar het tweede huis hoger dan de Kriekskessteeg (nu de Smalstraat).
In het gezin Merry-Meijers werden nog vier kinderen geboren: Joannes Arnoldus, Isabella en de tweeling Aldegondis en Stephanus. De jongste twee kinderen stierven in hun eerste levensjaar en Isabella werd maar zes. Lucia stierf in maart 1790. De namen van Petrus en Joannes Arnoldus zijn verder niet terug te vinden in de registers.

het bloed kruipt...
Bij de komst van de Fransen, in de jaren 1790, koos Pierre resoluut de kant van de revolutie en de vernieuwing.

tweede huwelijk
In april 1793 hertrouwde Pierre met de 43-jarige Maria Anna Barbara Steedings, een Maastrichtse die in Hoeselt woonde. In Hoeselt kwamen tussen juli 1793 en april 1801 weer vier nieuwe Merry-tjes ter wereld: Cornelia, Michaël, Joannes en Anne, die verder als Marie door het leven ging. Bij die laatste geboorte was de moeder ouder dan vijftig! Tussen de namen van de peters en de aangevers van de geboorten van de kinderen treffen we die van Pierres vrienden en politieke medestanders aan: Michael Dezandré en Willem Thiry.
Het gezin woonde zeker tot 1816 in het centrum. Vanaf 1820 woonde de weduwe Merry in het Hombroek en in 1826-1827 verbleef ze op het Droogbroek.

overlijden
Pierre Merry stierf op 19 april 1809, 77 jaar oud.
Maria Anna Barbara Steedings stierf op 23 september1827. Ook zij werd 77 jaar.

de volgende generatie
Alleen drie kinderen uit het tweede huwelijk van Pierre hebben hun naam en faam achtergelaten in Hoeselt.

Zoon Jan Merry, soldaat, had in 1820 zijn domicilie bij zijn moeder in het Hombroek. Als dragonder in het regiment der Ligte Dragonders Nr. 4. verbleef hij hoofdzakelijk in Maastricht. Op 18 juli 1820 werd hij daar bij vonnis van de krijgsraad vervallen verklaard van den militairen stand en wegens diefstal veroordeeld tot twee jaren kruiwagen. Vanaf 31 juli 1822 kon hij vrij en onverhinderd naar zijne haardstede Hoeselt terugkeren.

Dochter Cornelia (1793-1833), die als strikster aan de kost kwam, schonk het leven aan Elisabeth (1816) en Cornelia (1824) Merry, geboren zonder vermelding van de vader. Bij het overlijden van mama Cornelia woonde het gezin op het Broek.

Dochter Marie, die in 1820 als meid diende bij Claes Snellinx in de Sapstraat en in 1826 handwerkster was, volgde het voorbeeld van haar zus en noemde haar natuurlijke kinderen Cornelia (geboren en overleden in 1820) en Hendrik (1826) Merry.

Alle geboorten werden aangegeven door de vroedvrouw, zoals meestal gebeurde bij een natuurlijke of onwettige geboorte.
De oudste drie kleinkinderen van Anna Maria Barbara Steedings kwamen ter wereld in de woning van hun grootmoeder. Hendrikje werd geboren in het huis van de weduwe Jan Bijvoets op het Droogbroek.

En verder valt er in Hoeselt van de Merry's geen spoor meer te bekennen...


Heeft u aanvullende informatie, vragen of opmerkingen?
Mail gerust naar reacties@hoeseltvrugger.be